Giao dịch liên kế là gì? Báo cáo GDLK và cách hạch toán

 Trong hoạt động kinh doanh hiện đại, việc các doanh nghiệp có mối quan hệ sở hữu hoặc điều hành lẫn nhau không còn là điều xa lạ.  Các giao dịch giữa các bên có quan hệ đặc biệt như vậy – được gọi là giao dịch liên kết . Những giao dịch này sẽ bị cơ quan thuế kiểm soát chặt chẽ. Nếu doanh nghiệp không nắm rõ quy định và kê khai không đúng, nguy cơ bị truy thu thuế hoặc xử phạt là rất lớn.

Giao dịch liên kết là gì?

Theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP, giao dịch liên kết là giao dịch phát sinh giữa các bên có quan hệ liên kết trong quá trình sản xuất, kinh doanh, bao gồm mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, cho vay, thuê tài sản, chuyển nhượng, chia sẻ chi phí…

Thế nào là “bên liên kết”?

Một bên được coi là “liên kết” với bên còn lại khi có mối quan hệ kiểm soát, sở hữu, hoặc phụ thuộc về tài chính – nhân sự – điều hành. Cụ thể, các trường hợp phổ biến như:

• Doanh nghiệp nắm giữ từ 25% vốn góp trở lên của doanh nghiệp khác.

Xem chi tiết hơn các trường hợp được coi là giao dịch liên kết tại: https://amis.misa.vn/27424/giao-dich-lien-ket-2/

Vì sao doanh nghiệp cần lưu ý?

Cơ quan thuế thường kiểm tra kỹ các giao dịch liên kết để tránh việc doanh nghiệp chuyển giá, làm giảm lợi nhuận tính thuế ở Việt Nam. Nếu bị phát hiện kê khai sai hoặc không đầy đủ, doanh nghiệp có thể bị:

• Truy thu thuế TNDN.

• Phạt chậm nộp thuế.

• Phạt hành vi kê khai sai.

Doanh nghiệp cần làm gì?

1. Rà soát các mối quan hệ nội bộ để xác định các bên liên kết.

2. Theo dõi và lập hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết.

3. Kê khai đầy đủ các mẫu biểu theo Nghị định 132 vào thời điểm nộp báo cáo tài chính.

Kết luận: Giao dịch liên kết không phải là vấn đề mới, nhưng vẫn là “cái bẫy” pháp lý khiến nhiều doanh nghiệp bất cẩn phải trả giá đắt. Việc chủ động tuân thủ và kê khai đúng là cách tốt nhất để tránh rủi ro thuế.